Programma
donderdag 5 oktober 2023
Hoe je gedragswetenschap kunt inzetten om mensen met schulden perspectief te bieden zonder dat je hiervoor gedragsexpert hoeft te zijn.
Kennis over gedragsverandering is interessant voor iedereen die iemand anders vooruit wil helpen en weer perspectief wil bieden. Hoe kunnen we de betere keuze, waarmee je mensen kunt helpen, iets gemakkelijker maken? Hoe kun je bereiken dat mensen met geldzorgen sneller hulp aanvaarden? En hoe kun je problemen met geld voorkomen? Het begint met weten hoe mensen beslissingen nemen.
Nooit, maar dan ook nooit, wordt van een ondernemer met zware schulden verlangd dat hij jarenlang op een minimum leeft. Maar waarom eisen we dat wel van burgers en kleine ondernemers met privéschulden? Er bestaat kennelijk veel minder sympathie voor natuurlijke personen met schulden dan voor bedrijven die het even tegenzit. Dat komt onder meer tot uitdrukking in de juridische middelen die beschikbaar zijn om van schulden af te komen. Er zijn echter goede redenen om natuurlijke personen ten minste dezelfde bescherming tegen uitzichtloze schulden te bieden als ondernemingen.
Schuldenproblematiek heeft alle aandacht in politiek, wetgeving en onderzoek. Er is in een jaar tijd veel gebeurd en er staat veel in de planning. Mr. André Moerman neemt u mee in deze ontwikkelingen en besteedt onder andere aandacht aan:
- Verkorting van de Wsnp/Msnp van 36 naar 18 maanden
- Verbeterde bescherming bij energieschulden
- De rechten van het kind en de gevolgen voor schulden
- Aansprakelijkheid in de financiële hulpverlening
- Ontwikkelingen beslagvrije voet
- Betalingsregelingen voor schulden bij de overheid
- Ontwikkelingen in de jurisprudentie en nieuwe wetgeving
Er vinden twee rondes themasessies plaats. U kunt de twee sessies van uw keuze opgeven bij uw aanmelding via de website. Met uw keuze zullen wij zoveel mogelijk rekening houden. Kijk voor een uitgebreide toelichting op de onderwerpen van de themasessies op www.schuldinfojaarcongres.nl.
1. Beter niet betalen
Sommige schulden kun je als bewindvoerder of schuldhulpverlener beter niet betalen. Waar moet je op letten bij:
- Mogelijk verjaarde vorderingen
- Verkochte vorderingen
- Schulden aangegaan tijdens een geestelijke stoornis
- Schulden aangegaan tijdens bewind en curatele
- Consumentenkoop
2. Verkorting van het minnelijk (Msnp) en wettelijk traject (Wsnp) en meer actualiteiten
Met ingang van 1 juli 2023 is een belangrijke wetswijziging voor de Wsnp in werking treden. Met name de verkorting van de termijn van 36 naar 18 maanden heeft grote gevolgen en werkt door in het minnelijk traject. Wat zijn de eerste ervaringen? Wat betekenen deze wijzigingen voor de hulp die geboden gaat worden nu de trajecten zijn gehalveerd. Welke knelpunten zijn er?
Aan bod komt:
- Verkorting looptijd Msnp: inhoud en gevolgen, huidige stand van zaken
- Verkorting looptijd Wsnp: wet, planning, verwachtingen
- Overige wijzigingen Wsnp
- Het vtlb en de verkorte looptijd
- Mogelijke gevolgen nieuwe pensioenwet voor 60-plussers bij start Msnp/Wsnp
- Overige last minute ontwikkelingen op het Msnp/Wsnp-werkgebied
3. Hoe krijgen we mensen met schulden in beweging?Vol
Veel mensen met schulden zetten de stap naar een schuldregeling niet. Misschien gaat de halvering van de looptijd van die regeling helpen om de drempel te verlagen. En tegelijkertijd blijft de vraag hoe we mensen zover krijgen dat ze de stap naar hulp zetten. Motivatie is daarbij de belangrijkste voorspeller voor actie. Maar hoe zit dat eigenlijk met motivatie? Wat is de veranderbaarheid en beïnvloedbaarheid ervan? En hoe kunnen wij in onze dagelijkse werkpraktijk de motivatie van iemand onderzoeken en versterken? Na deze workshop ben je in staat om vaker, sneller, makkelijker mensen te bewegen de stap naar een schuldregeling te zetten.
Aan bod komt onder andere:
- Hoe ben je op dit moment geneigd mensen te motiveren?
- Wat zegt de literatuur over de veranderbaarheid en beïnvloedbaarheid van motivatie?
- Welke bewezen effectieve gesprekstechnieken en -strategieën helpen jou om vaker, sneller, makkelijker mensen te motiveren?
4. Cliënten met ADHD/ADD en financiële problemen: hoe gaat u hiermee om?
Als financieel hulpverlener ontmoet u dagelijks veel mensen. Onder hen bevinden zich mogelijk ook mensen met ADHD/ADD (Attention Deficit Hyperactivity Disorder en Attention Deficit Disorder). Veel studies naar ADHD/ADD onder volwassenen wijzen uit dat zij vaak grote problemen hebben met alle aspecten van het beheren van geldzaken. Omdat de beperking niet direct zichtbaar is, herkent u deze niet altijd direct. Mensen met ADHD/ADD lopen een verhoogd risico op financiële problemen, zoals rood staan, onbetaalde rekeningen en creditcard schulden. Dit heeft niet alleen te maken met te veel uitgeven, maar ook met gebrek aan overzicht over uitgaven. Kennis over het herkennen van en omgaan met mensen met ADHD/ADD kan u helpen om de ander beter te begrijpen en de communicatie soepeler te laten verlopen.
Aan bod komt:
- Wat komt u in de praktijk tegen en hoe gaat u daar nu mee om?
- ADHD/ADD bij volwassenen, wat is het eigenlijk en hoe herken je het?
- ADHD/ADD en financiële problemen: oorzaak en gevolg
- Stress-sensitieve hulpverlening met motiverende gespreksvoering: de gouden standaard voor de methodische aanpak voor cliënten met ADHD/ADD?
5. Aan(ge)slagen na nabetaling: wat is de schade?
Een nabetaling van een werkgever of uitkeringsinstantie kan een mooie of broodnodige meevaller zijn. Maar als de fiscus daarna een aanslag oplegt is dat een tegenvaller. Hoe komt het dat een aanslag wordt opgelegd? Zou iemand netto meer hebben overgehouden wanneer de betaling tijdig was gedaan? Hoe zit het eigenlijk met de toeslagen?
Aan bod komt:
- Fiscale schade
- Toeslagschade
- Vergoeding van de schade
Een heel eenvoudige themasessie over een best wel ingewikkeld onderwerp! Enige kennis van het stelsel van inkomstenbelasting wordt aangeraden.
6. Schulden en gecijferdheid: de basisvaardigheid die telt!
Cijfers kunnen lezen en interpreteren is steeds belangrijker om goed mee te kunnen komen in onze digitale en technologische maatschappij. In Nederland hebben 2,1 miljoen mensen moeite met gecijferdheid. Toch is gecijferdheid onderbelicht in de aanpak van schuldenproblematiek, terwijl deze vaardigheid noodzakelijk is om uit de schulden te komen en blijven. Gecijferdheid is het vermogen om te kunnen omgaan met de kwantitatieve kant van onze wereld. Het gaat niet alleen om het kunnen uitrekenen van sommen, maar om het snappen wat cijfers betekenen, wat ze doen en wat de consequenties zijn van de getallen. Essentiële vaardigheden in het omgaan met geld.
Aan bod komt:
- Wat is gecijferdheid en waarom is het belangrijk?
- Wat moet iemand met schulden kennen/kunnen als het gaat om getallen?
- Hoe verbeter je gecijferd gedrag?
7. Actualiteiten Schuldenbewind
Het schuldendomein is in ontwikkeling en continu in beweging. Schuldhulpverleners en beschermingsbewindvoerders hebben hier dagelijks mee te maken. Maar ook de toezichthoudende kantonrechter heeft dagelijks met deze dossiers te maken. Op het moment zijn er verschillende ontwikkelingen die van invloed zijn op uw werk.
Aan bod komt:
- Het Adviesrecht in de praktijk: hoe loopt het?
- Pilot Rechtbank Midden-Nederland ‘Inloopspreekuur voor gemeenten’: binnen twee weken onder beschermingsbewind
- Haken en ogen bij aanmelden voor het minnelijk traject
- Wat is de functie van het inschrijven in het Centraal Curatele- en bewindsregister (CCBR)?
8. Jongeren met schulden weer perspectief bieden Vol
Schulden bij jongeren vragen om een andere aanpak. In Nijmegen gaan een jongerenwerker en een financieel coach gezamenlijk op pad om in contact te komen met jongeren met beginnende schulden. Dit blijkt een krachtige combinatie. Wat zijn de ingrediënten van dit succes?
Aan bod komt:
- Hoe lukt het om veel jongeren te bereiken en de aansluiting te vinden?
- Praktische financiële hulp en coachen op verschillende leefgebieden
- Inzet van beloningen
9. Actualiteiten CJIB
Wie een betalingsachterstand had bij het CJIB, DUO en het CAK moest tot eind 2022 met alle drie instanties een afzonderlijke betalingsregeling afspreken. Sinds 1 december 2022 heeft de Clustering Rijksincasso het mogelijk gemaakt om voor vorderingen van deze drie partijen één betalingsregeling te treffen bij het CJIB. Het CJIB voert als Rijksincasso-organisatie deze zogeheten Betalingsregeling Rijk uit. De Betalingsregeling Rijk wordt de komende jaren stapsgewijs met meer overheidsinstanties uitgebreid. Wat betekent deze ontwikkeling voor uw praktijk? En welke andere verbeteringen in de dienstverlening van het CJIB zijn er?
Aan bod komt:
- Huidige betalingsregelingenbeleid CJIB
- Clustering Rijksincasso, ontwikkeling Vorderingenoverzicht Rijk en Betalingsregeling Rijk
- Speciale aandacht voor jongeren met schulden met nieuwe inzichten uit klantonderzoek
- Ontwikkelingen: Landelijke pauzeknop, Informatiepunten Digitale Overheid
1. Beter niet betalen
Sommige schulden kun je als bewindvoerder of schuldhulpverlener beter niet betalen. Waar moet je op letten bij:
- Mogelijk verjaarde vorderingen
- Verkochte vorderingen
- Schulden aangegaan tijdens een geestelijke stoornis
- Schulden aangegaan tijdens bewind en curatele
- Consumentenkoop
2. Verkorting van het minnelijk (Msnp) en wettelijk traject (Wsnp) en meer actualiteiten
Met ingang van 1 juli 2023 is een belangrijke wetswijziging voor de Wsnp in werking treden. Met name de verkorting van de termijn van 36 naar 18 maanden heeft grote gevolgen en werkt door in het minnelijk traject. Wat zijn de eerste ervaringen? Wat betekenen deze wijzigingen voor de hulp die geboden gaat worden nu de trajecten zijn gehalveerd. Welke knelpunten zijn er?
Aan bod komt:
- Verkorting looptijd Msnp: inhoud en gevolgen, huidige stand van zaken
- Verkorting looptijd Wsnp: wet, planning, verwachtingen
- Overige wijzigingen Wsnp
- Het vtlb en de verkorte looptijd
- Mogelijke gevolgen nieuwe pensioenwet voor 60-plussers bij start Msnp/Wsnp
- Overige last minute ontwikkelingen op het Msnp/Wsnp-werkgebied
3. Hoe krijgen we mensen met schulden in beweging?Vol
Veel mensen met schulden zetten de stap naar een schuldregeling niet. Misschien gaat de halvering van de looptijd van die regeling helpen om de drempel te verlagen. En tegelijkertijd blijft de vraag hoe we mensen zover krijgen dat ze de stap naar hulp zetten. Motivatie is daarbij de belangrijkste voorspeller voor actie. Maar hoe zit dat eigenlijk met motivatie? Wat is de veranderbaarheid en beïnvloedbaarheid ervan? En hoe kunnen wij in onze dagelijkse werkpraktijk de motivatie van iemand onderzoeken en versterken? Na deze workshop ben je in staat om vaker, sneller, makkelijker mensen te bewegen de stap naar een schuldregeling te zetten.
Aan bod komt onder andere:
- Hoe ben je op dit moment geneigd mensen te motiveren?
- Wat zegt de literatuur over de veranderbaarheid en beïnvloedbaarheid van motivatie?
- Welke bewezen effectieve gesprekstechnieken en -strategieën helpen jou om vaker, sneller, makkelijker mensen te motiveren?
4. Cliënten met ADHD/ADD en financiële problemen: hoe gaat u hiermee om?
Als financieel hulpverlener ontmoet u dagelijks veel mensen. Onder hen bevinden zich mogelijk ook mensen met ADHD/ADD (Attention Deficit Hyperactivity Disorder en Attention Deficit Disorder). Veel studies naar ADHD/ADD onder volwassenen wijzen uit dat zij vaak grote problemen hebben met alle aspecten van het beheren van geldzaken. Omdat de beperking niet direct zichtbaar is, herkent u deze niet altijd direct. Mensen met ADHD/ADD lopen een verhoogd risico op financiële problemen, zoals rood staan, onbetaalde rekeningen en creditcard schulden. Dit heeft niet alleen te maken met te veel uitgeven, maar ook met gebrek aan overzicht over uitgaven. Kennis over het herkennen van en omgaan met mensen met ADHD/ADD kan u helpen om de ander beter te begrijpen en de communicatie soepeler te laten verlopen.
Aan bod komt:
- Wat komt u in de praktijk tegen en hoe gaat u daar nu mee om?
- ADHD/ADD bij volwassenen, wat is het eigenlijk en hoe herken je het?
- ADHD/ADD en financiële problemen: oorzaak en gevolg
- Stress-sensitieve hulpverlening met motiverende gespreksvoering: de gouden standaard voor de methodische aanpak voor cliënten met ADHD/ADD?
5. Aan(ge)slagen na nabetaling: wat is de schade?
Een nabetaling van een werkgever of uitkeringsinstantie kan een mooie of broodnodige meevaller zijn. Maar als de fiscus daarna een aanslag oplegt is dat een tegenvaller. Hoe komt het dat een aanslag wordt opgelegd? Zou iemand netto meer hebben overgehouden wanneer de betaling tijdig was gedaan? Hoe zit het eigenlijk met de toeslagen?
Aan bod komt:
- Fiscale schade
- Toeslagschade
- Vergoeding van de schade
Een heel eenvoudige themasessie over een best wel ingewikkeld onderwerp! Enige kennis van het stelsel van inkomstenbelasting wordt aangeraden.
6. Schulden en gecijferdheid: de basisvaardigheid die telt!
Cijfers kunnen lezen en interpreteren is steeds belangrijker om goed mee te kunnen komen in onze digitale en technologische maatschappij. In Nederland hebben 2,1 miljoen mensen moeite met gecijferdheid. Toch is gecijferdheid onderbelicht in de aanpak van schuldenproblematiek, terwijl deze vaardigheid noodzakelijk is om uit de schulden te komen en blijven. Gecijferdheid is het vermogen om te kunnen omgaan met de kwantitatieve kant van onze wereld. Het gaat niet alleen om het kunnen uitrekenen van sommen, maar om het snappen wat cijfers betekenen, wat ze doen en wat de consequenties zijn van de getallen. Essentiële vaardigheden in het omgaan met geld.
Aan bod komt:
- Wat is gecijferdheid en waarom is het belangrijk?
- Wat moet iemand met schulden kennen/kunnen als het gaat om getallen?
- Hoe verbeter je gecijferd gedrag?
7. Actualiteiten Schuldenbewind
Het schuldendomein is in ontwikkeling en continu in beweging. Schuldhulpverleners en beschermingsbewindvoerders hebben hier dagelijks mee te maken. Maar ook de toezichthoudende kantonrechter heeft dagelijks met deze dossiers te maken. Op het moment zijn er verschillende ontwikkelingen die van invloed zijn op uw werk.
Aan bod komt:
- Het Adviesrecht in de praktijk: hoe loopt het?
- Pilot Rechtbank Midden-Nederland ‘Inloopspreekuur voor gemeenten’: binnen twee weken onder beschermingsbewind
- Haken en ogen bij aanmelden voor het minnelijk traject
- Wat is de functie van het inschrijven in het Centraal Curatele- en bewindsregister (CCBR)?
8. Jongeren met schulden weer perspectief bieden Vol
Schulden bij jongeren vragen om een andere aanpak. In Nijmegen gaan een jongerenwerker en een financieel coach gezamenlijk op pad om in contact te komen met jongeren met beginnende schulden. Dit blijkt een krachtige combinatie. Wat zijn de ingrediënten van dit succes?
Aan bod komt:
- Hoe lukt het om veel jongeren te bereiken en de aansluiting te vinden?
- Praktische financiële hulp en coachen op verschillende leefgebieden
- Inzet van beloningen
9. Actualiteiten CJIB
Wie een betalingsachterstand had bij het CJIB, DUO en het CAK moest tot eind 2022 met alle drie instanties een afzonderlijke betalingsregeling afspreken. Sinds 1 december 2022 heeft de Clustering Rijksincasso het mogelijk gemaakt om voor vorderingen van deze drie partijen één betalingsregeling te treffen bij het CJIB. Het CJIB voert als Rijksincasso-organisatie deze zogeheten Betalingsregeling Rijk uit. De Betalingsregeling Rijk wordt de komende jaren stapsgewijs met meer overheidsinstanties uitgebreid. Wat betekent deze ontwikkeling voor uw praktijk? En welke andere verbeteringen in de dienstverlening van het CJIB zijn er?
Aan bod komt:
- Huidige betalingsregelingenbeleid CJIB
- Clustering Rijksincasso, ontwikkeling Vorderingenoverzicht Rijk en Betalingsregeling Rijk
- Speciale aandacht voor jongeren met schulden met nieuwe inzichten uit klantonderzoek
- Ontwikkelingen: Landelijke pauzeknop, Informatiepunten Digitale Overheid
De Landelijke Organisatie Sociaal Raadslieden en de Hogeschool Utrecht hebben onderzoek gedaan naar de oorzaken van het verder oplopen van schulden als gevolg van het systeem van invordering en naar de drempels bij de stap naar schuldhulpverlening. Een gemiddeld schuldenpakket bij schuldhulpverlening bedraagt bij particulieren € 37.485,- met 13 schuldeisers (NVVK 2022). De schuldeisers krijgen doorgaans slechts 5 tot 10% van hun vordering betaald. Met de verkorting van het traject van 36 naar 18 maanden wordt dit gehalveerd. Dit trieste resultaat is een verlies voor iedereen. Debiteuren zouden het liefst willen dat ze hun schulden betalen en schuldeisers willen hun vordering betaald krijgen. Wat gaat hier mis? Wat is er voor nodig om schulden klein te houden en mensen weer perspectief te geven op een schuldenvrije toekomst? Naar een nieuw model waarbij invordering en schuldhulpverlening aan elkaar verbonden worden.
